شاعر و نویسنده حوزه ادبیات کودک و نوجوان:
نقد پذیری، راز موفقیت و ماندگاری در شعر و ادب است
با اجرای ویژهبرنامههای «دیدار آشنا» و «تو ببر که آشنایی»، نشست اعضای ادبی و مکاتبهای مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان اردبیل با حضور افسانه شعبان نژاد، نویسنده و شاعر ادبیات کودک و نوجوان با موضوع نقد و بررسی کتابهای «یک شعر بیطاقت» و «چتری از گلبرگها» برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون استان اردبیل، در نشستی که با عنوان «دیدار آشنا» پیش از ظهر روز سهشنبه 7 شهریورماه 1402 در سالن جعفر ابراهیمی شاهد کانون استان برگزار شد، افسانه شعبان نژاد گفت: حدود ۴۰ سال است برای بچهها کار میکنم و نزدیک ۶۰۰ اثر شامل شعر، رمان، داستان کوتاه، نمایشنامه، بازنویسی قصههای کهن و اساطیری و ترجمه برخی داستانهای خارجی تاکنون از من چاپ و نشر شده است.
شعباننژاد راز ماندگار شدن در مسیر سرودن شعر را نقدپذیری دانسته و اظهار داشت: طی سالها جلسهای که در «کیهان بچهها» برگزار میشد اساتیدی مثل مصطفی رحماندوست، اسدالله شعبانی، بیوک ملکی، شکوه قاسمنیا و جعفر ابراهیمی شعرها را نقد میکردند و اگر شعر بهجایی میرسید که قابلیت چاپ داشت و مناسب بود در «کیهان بچهها» چاپ میشد. در آن جلسات شعرهایم که موردنقد قرار میگرفت و ایراد به آن گرفته میشد، تمام آن چیزهایی را به آن ایراد گرفته میشد را در شعر خودم اصطلاح میکردم و وقتی خودم دوباره شعرم را میخواندم متوجه میشدم که این شعر با شعر قبلی چقدر فرق کرده است.
تشویق خوب است؛ اما در کنار آن نقدهای شعرتان را هم خوب گوش کنید
شاعر «یک شعر بیطاقت» بابیان اینکه دلخوش به تشویقها نباشید، خاطرنشان کرد: خیلیها به جلسات شعر آمدند و رفتند که بعد از مدتی این کار را رها کرده و شعر کار نکردند و دلیل آنهم این بود که انتقادپذیر نبودند. وقتی کسی کار شمارا موردنقد قرار میدهد درواقع سالها تجربه خودش را بدون هیچ چشمداشتی در اختیار شما قرار میدهد.
شاعر حوزه ادبیات کودک و نوجوان در نقد کتاب یک شعر بیطاقت توسط طوبی حسین زاده عضو انجمن ادبی کانون اردبیل و در بیان دلیل استفاده از ساز تنبور دریکی از شعرها، گفت: قصهها و شعرها دارای روح هستند و بعضی وقتها شعرها خودشان کلماتی را انتخاب میکنند که شاعر در انتخاب آن دخیل نبوده است.
نویسنده و شاعر حوزه ادبیات کودک و نوجوان در پاسخ به اینکه تنبور یک ساز معنوی است و چرا باید خاموش باشد، گفت: شعرها دارای لایههای رویی و زیرینی است که باید بیشتر مفاهیم را در لایه زیرین جستجو کرد و این مطلب در این شعر نیز مصداق دارد چراکه در انتهای شعر منتظر نواخته شدن این ساز هستیم.
من فرزند کویر و بزرگشده طبیعت هستم
شعبان نژاد بابیان اینکه این طبیعت است که با آدم شورونشاط میبخشد اظهار داشت: من شاعری طبیعتگرا هستم چراکه فرزند کویرم و با طبیعت بزرگشدهام، ولی متأسفانه امروزه به دلیل ساخت کاشانهها و ساختمانهای بلند که بیشتر در شهرهای بزرگ وجود دارند، ارتباط بچهها با طبیعت از بین رفته است و من سعی میکنم بچهها را با طبیعت آشتی بدهم و در شعرهایم آنها را با طبیعت همراه کنم.
بیان غم و اندوه برای داشتن آیندهای شاد، سازنده است
وی در پاسخ به عضوی که پرسید چرا در اشعارتان نوعی غم و اندوه و ناامیدی احساس میشود، خاطرنشان کرد: زندگی سرشار از شادیها و غمهاست و بیان آن ارتباطی با ناامیدی ندارد. غمها گاهی سازنده هستند؛ مثلاً اگر من از قوچی حرف میزنم که کسی او را با تفنگ شکار میکند، این ناامیدی نیست بلکه به ما یاد میدهد که از محیطزیست و حیوانات مراقبت کنیم و به حریم آنها تجاوز نکنیم.
لحن ساده و صمیمی، شعر را در ذهنها ماندگار میکند
شعباننژاد همچنین در گفتوگوهایش با اعضا یکی از دلایل ماندگاری شعر را، بیان ساده و صمیمی آن عنوان و ادامه داد: سادگی و صمیمیت اشعار باعث میشود مردم از خواندن آن لذت ببرند، چراکه هرچه لحن و کلمات در شعر سادهتر بیان شود، شعر در ذهن مردم و جامعه برای سالهای آتی ماندگارتر خواهد بود.
او با تأکید به اینکه کوتاهی شعرها و زود تمام شدن آنها نوعی هنر هست، اضافه کرد: وقتی شاعری حرفهایی را که را که در ذهنش هست در دو مصراع بیان میکند این ایراد نیست و لازم نیست سخنی را که مثلاً در چهار مصراع میتوان بیان کرد، آن را کش داد.
زمان شعرهایم فصل پاییز است
سراینده شعرهای کودکان بابیان اینکه زمان شعرهایم فصل پاییز است و زمانی که این فصل از راه میرسد شعرها را نیز برای من به ارمغان میآورد، خاطرنشان کرد: شعرهای کتاب یک شعر بیطاقت واقعاً بیطاقت بودند چراکه 10 تا ۱۵ روز طول کشید تا این شعرها به ذهن من آمدند و در هر زمان آنچه را که به فکرم میآمد یادداشت میکردم، درواقع میتوان گفت اشعار این مجموعه دوست داشتند هرچه زودتر سروده و چاپ شوند.
او در پایان سخنان خود به اعضای کارگاههای ادبی مراکز کانون استان اردبیل توصیه کرد که دوستدار هم باشند و همه را عاشقانه دوست بدارند، کسی را از خود نرنجانند که در این صورت انسان خوبی خواهند بود.
خلق آثار ادبی که مخاطبان با خواندن آن لذت میبرند، کاری مقدس است
ملیحه ملکزاده فرد، مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان اردبیل هم در آغاز این نشست اظهار کرد: سه انجمن ادبی با عضویت کودکان و نوجوانان در استان در حال فعالیت است و امروز با حضور خانم شعباننژاد، از آثار مکتوب نویسندگان و شعرای کودک و نوجوان این انجمن رونمایی میشود.
مدیر کل کانون استان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه کتاب مهمترین وسیله ارتباط است، گفت: پروردگار متعال که پیامها و دستورات زندگی را در قالب کتاب آسمانی قرآن در اختیار بشر قرار داده، با سوگند به قلم به موضوع نوشتن تاکید نموده است.
وی تصریح کرد: نوشتن و خلق داستان و یا شعری جدید که مخاطبان با خواندن آنان لذت میبرند، کاری مقدس و ارزشمند است.
ملکزاده فرد خطاب به اعضای ادبی کانون با تاکید به این مسئله که نباید در مسیری که انتخاب کردهاند، دلسرد و ناامید شد، گفت: بخش مهمی از مسیر پیشرفت در نویسنده و یا شاعر شدن، مطالعه بیشتر و تلاش بیوقفه در سایه آموزش مربیان و شنیدن نقدهای سازنده است تا با بکارگیری آن و اصلاح نقص ها و ایرادها، به پختگی و موفقیت در این عرصه برسید.
در این برنامه از کتاب «در کوچه های باران» شامل داستان و اشعاری از اعضای ادبی مراکز کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان استان اردبیل نیز رونمایی شد.
شایانذکر است، در عصر همین روز اعضای مکاتبهای کانون نیز در مرکز فرهنگی و هنری شمارهی ۲ کانون اردبیل با محوریت کتاب «چتری از گلبرگها» با افسانه شعباننژاد، سراینده این اثر به گفتگو نشسته و نقدهای خود را ارائه کردند.